Phanh đĩa ô tô là những điều nên biết

Phanh đĩa ô tô được sử dụng phổ biến trên các dòng xe ô tô hiện nay, nhờ có nhiều ưu điểm vượt trội hơn so với phanh tang trống. Trong bài viết này, CarOn sẽ mang tới thông tin về cấu tạo, nguyên lý hoạt động của phanh đĩa ô tô, hãy cùng tìm hiểu nhé!

Mục Lục

Cấu tạo phanh đĩa ô tô

Phanh đĩa ô tô gồm 4 bộ phận chính: đĩa phanh, ngàm phanh, má phanh và dầu. Tổ hợp phanh này được thiết kế hở, các bộ phận phối hợp ăn ý với nhau, trợ giúp ô tô dừng đỗ xe hoặc giảm tốc độ hiệu quả.

>>> Đọc thêm: Dấu hiệu cần bảo dưỡng phanh ô tô

Đĩa phanh (Roto)

Đĩa phanh được gắn trực tiếp lên cụm may-ơ bánh xe của ô tô. Hiện nay, có ba loại đĩa phanh phổ biến, bao gồm đĩa phanh đặc, đĩa phanh thông gió và đĩa phanh kết hợp tang trống. Tùy thuộc vào thiết kế, đĩa phanh có thể được đục lỗ hoặc xẻ rãnh để tăng khả năng tản nhiệt khi hoạt động. Hầu hết các đĩa phanh hiện nay được làm từ thép carbon, một vật liệu có khả năng chịu nhiệt, chịu lực tốt và có độ bền cao.

Hầu hết các loại đĩa phanh hiện nay được làm từ thép carbon. Đây là loại vật liệu có khả năng chịu nhiệt, chịu lực tốt, có độ bền cao. Tuy nhiên, đĩa phanh có thể bị nứt nếu phải chịu lực tác động vượt quá giới hạn cho phép nhiều lần. Trong trường hợp má phanh không hoạt động đúng tiêu chuẩn, đĩa phanh có thể bị cào xước, làm giảm hiệu suất ma sát khi hoạt động.

>>> Xem thêm: Cách vệ sinh cảm biến phanh ABS

Ngàm phanh (Caliper)

Ngàm phanh có chức năng giữ và ép má phanh lên mặt đĩa phanh để tạo lực phanh đủ mạnh, giúp xe giảm tốc và dừng lại một cách mượt mà mà không gây giật cục. Hiện nay, ngàm phanh được thiết kế dưới hai dạng chính là dạng trôi và dạng cố định.

Trong thiết kế dạng trôi, ngàm phanh bao gồm piston và mặt tựa. Khi có lực tác động, piston sẽ tỳ lên mặt đĩa phanh, tạo ra một phản lực đẩy để di chuyển ngàm phanh.

Ngàm phanh dạng cố định có cấu trúc phức tạp hơn, bao gồm hai piston thủy lực được đặt ở vị trí đối xứng. Khi có lực tác động, má phanh tỳ vào đĩa phanh, nhưng quá trình này không làm di chuyển ngàm phanh.

Hiện nay, ngàm phanh dạng cố định có chi phí sản xuất cao, vì vậy chỉ phù hợp với một số ít dòng xe thể thao hiệu năng cao.

Má phanh (Brake pads)

Má phanh là một khối thống nhất được chế tạo từ các vật liệu chịu nhiệt như gốm, hợp kim và kevlar. Nó là một phần của hệ thống phanh đĩa trên ô tô và bao gồm hai má kẹp chặt lấy đĩa phanh. Má phanh có các đường xẻ trên bề mặt để giúp thoát nhiệt trong quá trình hoạt động.

Khi lái xe thực hiện động tác phanh, có thể nghe thấy tiếng kêu rít, đó là dấu hiệu cho thấy má phanh đã bị mòn và cần được thay thế.

>>> Đọc tiếp: Tầm quan trọng của việc bảo dưỡng hệ thống phanh ABS

Dầu (Piston)

Hệ thống phanh đĩa ô tô sử dụng dầu phanh để truyền lực. Khi piston hoạt động, nó tạo ra lực ép má phanh vào đĩa phanh, từ đó giúp xe giảm tốc độ hoặc dừng lại. Trong quá trình sử dụng, dầu phanh đĩa sẽ bị mòn đi, do đó cần thực hiện bảo dưỡng định kỳ để đảm bảo an toàn cho người lái và xe.

Nguyên lý hoạt động của phanh đĩa ô tô

Nguyên lý hoạt động của phanh đĩa ô tô dựa trên việc chuyển đổi năng lượng chuyển động của xe thành năng lượng nhiệt thông qua ma sát.

Khi người lái đạp bàn đạp phanh, áp suất dầu trong hệ thống thủy lực sẽ tăng lên và được truyền đến các ngàm phanh ở từng bánh xe. Các ngàm phanh này sẽ kích hoạt má phanh kẹp chặt lấy các đĩa phanh, đồng thời quay cùng với bánh xe. Sự tiếp xúc giữa má phanh và đĩa phanh tạo ra ma sát, làm giảm tốc độ quay của bánh xe và tạo ra nhiệt lượng.

>>> Xem thêm: Tìm hiểu cấu tạo hệ thống phanh ô tô

Để thoát nhiệt lượng này, đĩa phanh được thiết kế với các khe thoáng hoặc rãnh để cho phép luồng không khí đi qua và tản nhiệt. Hệ thống phanh cũng có các bộ phận làm mát bằng không khí hoặc nước, nhằm giảm nhiệt độ của dầu phanh và các bộ phận khác trong quá trình hoạt động. Nhờ sự tản nhiệt hiệu quả này, hệ thống phanh có thể hoạt động một cách hiệu quả và ổn định trong thời gian dài.

Ưu và nhược điểm của phanh đĩa ô tô

Phanh đĩa ô tô được sử dụng rộng rãi trong thiết kế các xe, tuy nhiên chúng cũng có những ưu điểm và nhược điểm nhất định.

Ưu điểm của phanh đĩa ô tô

Quá trình phanh ngắn, hiệu quả phanh cao: Quá trình phanh của phanh đĩa diễn ra nhanh chóng. Ngay khi tác dụng lực được áp dụng lên tay côn, chảo dầu truyền ngay đến piston, piston sẽ ép trực tiếp vào 2 má phanh và đĩa phanh. Thời gian thực hiện quá trình này nhỏ hơn 0,5 giây. Nhờ đó, phanh đĩa có khả năng dừng nhanh, hiệu quả và gần như không bị trượt, vượt trội so với các hệ thống phanh đĩa khác.
Tản nhiệt tốt: Thiết kế đĩa phanh đục lỗ của phanh đĩa giúp tản nhiệt cực tốt. Điều này làm cho đĩa phanh có khả năng sử dụng lâu hơn và bền bỉ hơn trong quá trình hoạt động.
Thiết kế nhỏ gọn và nhẹ: Phanh đĩa có thiết kế nhỏ gọn và nhẹ, giúp giảm trọng lượng tổng của xe và cải thiện hiệu suất và quản lý của hệ thống phanh.

Nhược điểm của phanh đĩa ô tô

Yêu cầu bảo dưỡng thường xuyên: Thiết kế phanh đĩa nằm bên ngoài xe đòi hỏi việc bảo dưỡng thường xuyên để duy trì hiệu suất hoạt động.
Chi phí bảo trì cao: Quá trình bảo trì phanh đĩa có thể đòi hỏi chi phí cao hơn so với các hệ thống phanh khác.
Phụ thuộc vào dầu phanh: Hoạt động của phanh đĩa phụ thuộc nhiều vào dầu phanh, do đó cần thời gian kiểm tra và thay dầu định kỳ để đảm bảo hoạt động chính xác và đáng tin cậy.
Má phanh bị mòn khá nhanh: Do quá trình phanh diễn ra nhanh và mạnh, má phanh đĩa có xu hướng mòn nhanh hơn so với các hệ thống phanh khác.

Phanh đĩa đã trở thành một lựa chọn phổ biến trong ngày nay nhờ những ưu điểm mà nó mang lại. Các hãng xe ô tô, bao gồm cả những hãng phổ thông như Toyota, Honda, Mazda, Hyundai, Kia, và cả những hãng xe sang như Mercedes, Audi, BMW, Lexus, đều sử dụng phanh đĩa.

Nếu xe bạn lâu rồi chưa bảo dưỡng hệ thống phanh, hãy mang xe tới trung tâm CarOn gần nhất để được kiểm tra hỗ trợ.

HỆ THỐNG TRUNG TÂM DỊCH VỤ Ô TÔ CARON

CarOn được khách hàng tin tưởng và biết đến là chuỗi trung tâm dịch vụ sửa chữa ô tô tiêu chuẩn 5S. Bạn có thể mang xế yêu của mình tới CarOn để thực hiện mọi dịch vụ từ sửa chữa, bảo dưỡng, độ xe…